اثر بتااسترادیول بر حافظه ترومایی ناشی از القای فشار روانی پس از سانحه در موش صحرایی نر

زمینه و هدف : فشار روانی پس از سانحه (post-traumatic stress disorder: ptsd) نوعی عارضه روانی است که در پی مواجهه با سوانح شدید بروز می کند و منجر به بروز اختلالات حافظه می گردد. این مطالعه به منظور تعیین اثر بتااسترادیول بر حافظه ترومایی ناشی از القای فشار روانی (ptsd) پس از سانحه توسط القای تک استرس طولانی مدت به همراه شوک (sps&s;) در موش صحرایی نر انجام شد. روش بررسی : این مطالعه تجربی روی 70 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار با وزن تقریبی 200-250 gr انجام شد. در آزمایش اول 30سر موش در سه گروه 10تایی کنترل، شوک و القای تک استرس طولانی مدت به همراه شوک (sps&s;) قرار گرفتند. گروه sps&s; دو ساعت در مقیدکننده نگهداری شدند و 20 دقیقه برای شنای اجباری در آب قرار گرفتند و 15 دقیقه بعد با اتر بیهوش شدند. حیوانات پس از30 دقیقه در دستگاه ترس شرطی (cfs) قرار گرفته و شوک الکتریکی یک میلی آمپری به مدت 4 ثانیه دریافت کردند. در گروه شوک، حیوانات فقط شوک الکتریکی دریافت کردند. حیوانات گروه کنترل از محل نگهداری خارج و آزمایش شدند. حیوانات همه گروه ها، 1، 2 و 3 هفته بعد، به مدت 3 دقیقه بدون دریافت شوک در cfs قرار گرفتند و میزان بی حرکتی آنها (برحسب درصد) ثبت شد. در آزمایش دوم 40 سر موش در 4 گروه 10تایی (شم و روغن کنجد، شم و استرادیول، sps&s; و روغن کنجد، sps&s; و استرادیول) قرار گرفتند و تزریق زیرجلدی بتااسترادیول و روغن کنجد با دوز 90 µg/kgبلافاصله، یک و دو هفته پس از به کارگیری مدل sps&s; صورت گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss-16 و آزمون های تکمیلی حداقل تفاوت معنی دار (lsd)، آنالیز واریانس دوطرفه و تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : پس از سه هفته، مدل sps&s; منجر به افزایش معنی داری در میزان بی حرکتی (حافظه ترومایی) نسبت به گروه های دریافت کننده شوک الکتریکی و کنترل گردید (p<0.05). این پاسخ در اثر تزریق مکرر بتااسترادیول کاهش معنی داری نشان داد (p<0.05). نتیجه گیری : این مطالعه نشان داد که تزریق مکرر بتااسترادیول با دوز 90 90 µg/kg میزان بی حرکتی ناشی از القای ptsd با استفاده از مدل sps&s; را کاهش می دهد و می تواند از شکل گیری حافظه ترومایی جلوگیری کند.